Từ căn phòng ký túc xá đến kỷ nguyên truyền thông xã hội

Có thể nói, hành trình lớn mạnh của Facebook gắn liền với anh sinh viên đại học Harvard, Zuckerberg. Sinh ngày 14/5/1984 tại White Plains, New York, Zuckerberg lớn lên với niềm yêu thích đặc biệt với máy tính và lập trình. Anh học ngôn ngữ lập trình BASIC tại một trường học gần nhà và ngay ở tuổi 12, Zuckerberg đã phát triển thành công một chương trình nhắn tin có tên “Zucknet”, đóng vai trò như một hệ thống liên lạc giữa các văn phòng mà chính bố của anh cũng đã sử dụng tại văn phòng của mình. Ngoài ra, Zuckerberg cũng lập trình các trò chơi máy tính cho bạn bè khi còn trẻ.

Sau khi tốt nghiệp Học viện Phillips Exeter, Zuckerberg đăng ký nhập học Đại học Harvard vào năm 2002. Đến năm thứ 2 đại học, anh đã phát triển được 2 chương trình: CourseMatch và FaceMash. Và chính từ nền tảng Facemash này, ngày 4/2/2004, Zuckerberg cùng với các bạn cùng phòng ký túc đã thành lập trang mạng xã hội thefacebook.com (sau đó đổi tên thành Facebook vào năm 2005) - một trang dạng thư mục cho phép các sinh viên Harvard nhập thông tin và hình ảnh của mình. Trong vòng 2 tuần, một nửa số sinh viên trong trường đã đăng ký thông tin trên hệ thống này. Các bạn cùng phòng của Zuckerberg đã giúp phát triển thêm các tính năng và phổ biến trang web này đến các trường học khác trên cả nước.

Facebook nhanh chóng trở nên phổ biến khi cho phép người dùng tạo hồ sơ cá nhân, tải ảnh và sử dụng các tính năng khác cũng như giữ liên lạc với bạn bè. Điều làm Facebook trở nên khác biệt với các trang mạng xã hội khác ở chỗ nhấn mạnh vào “các kết nối đáng tin cậy”. Facebook đặc biệt chú trọng đến mạng lưới người dùng, với thông tin được phổ biến không chỉ tới mạng lưới bạn bè của mỗi cá nhân mà còn đến những người bạn khác của họ - đây chính là cái mà Zuckerberg gọi là “đồ thị xã hội”.

Vào năm 2005, Zuckerberg quyết định bỏ học Harvard để chuyển đến Thung lũng Silicon và tập trung toàn thời gian vào mạng xã hội và công ty non trẻ của mình, khi anh nắm quyền CEO và chủ tịch công ty. Đến giữa năm 2005, Facebook đã huy động được nguồn vốn đầu tư mạo hiểm lớn đầu tiên trị giá 12,7 triệu USD và mở rộng tiếp cận tới hàng trăm trường đại học và trung học. Chỉ 1 năm sau đó, mạng xã hội này mở cửa cho công chúng trên toàn thế giới. Cũng trong khoảng thời gian này, Yahoo! đã đề nghị mua lại công ty với giá 1 tỷ USD - một mức giá đã nhanh chóng bị Zuckerberg từ chối.

Đến năm 2007, Facebook đạt được thỏa thuận với Microsoft, trong đó gã khổng lồ công nghệ đã phải trả 240 triệu USD cho 1,6% cổ phần của Facebook. Hai năm sau, Digital Sky Technologies mua 1,96% cổ phần Facebook với giá 200 triệu USD. Năm 2008, giá trị của khối tài sản mới mà Zuckerberg thu về từ Facebook đã ước đạt khoảng 1,5 tỷ USD. Đến năm 2010, Facebook đạt cột mốc 500 triệu người dùng.

Ngày 17/5/2012, Facebook phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) và nhanh chóng trở thành thương vụ IPO công nghệ lớn nhất trong lịch sử vào thời điểm đó, khi huy động được 16 tỷ USD.

Cùng năm đó, Facebook mua lại ứng dụng chia sẻ hình ảnh Instagram với giá 1 tỷ USD. Sau đợt IPO này, giá trị tài sản ròng của Zuckerberg ước tính đạt hơn 19 tỷ USD.

Cũng ngay sau IPO, Zuckerberg kết hôn với bạn gái Priscilla Chan. Cặp đôi đã đón con gái đầu lòng vào tháng 12/2015. Cùng năm, Zuckerberg công bố kế hoạch quyên tặng 99% cổ phần của mình trong mạng xã hội Facebook để thúc đẩy các hoạt động từ thiện. Zuckerberg bắt đầu bán cổ phiếu vào tháng 8/2016 để gây quỹ cho các hoạt động từ thiện của mình. Zuckerberg và Chan hạ sinh người con gái thứ 2 vào tháng 8/2017.

Vào tháng 10/2021, Facebook thông báo đổi tên công ty mẹ thành Meta Platforms, phản ánh sự chuyển hướng của công ty khi tập trung vào “metaverse” (vũ trụ ảo), trong đó người dùng sẽ tương tác trong môi trường thực tế ảo. Meta đã mua lại hàng chục công ty trong nhiều năm qua, bao gồm Instagram với giá 1 tỷ USD vào năm 2012, WhatsApp với giá 22 tỷ USD tiền mặt và cổ phiếu vào năm 2014, Oculus VR với giá 2 tỷ USD vào năm 2014, cùng một số công ty trí tuệ nhân tạo (AI) và nền tảng nhận dạng khác.

Theo thông tin do Meta Platforms công bố, phần lớn tài sản của Zuckerberg đến từ cổ phần chiếm khoảng 13% của Meta Platforms. Tính đến tháng 1/2023, Meta Platforms có khoảng 3,7 tỷ người dùng hoạt động mỗi tháng, trong đó khoảng 3 tỷ người trên Facebook - mạng xã hội lớn nhất thế giới. Đóng tại Menlo Park, California, Meta Platforms có doanh thu 117 tỷ USD vào năm 2022.

Về mặt kỹ thuật, Zuckerberg chỉ có mức lương 1 USD/năm tại Facebook. Tuy nhiên, tài sản của vị tỷ phú 39 tuổi gắn liền với số cổ phiếu tại Meta, với tư cách là người sáng lập và cổ đông lớn nhất của công ty, qua đó đưa Zuckerberg vào nhóm những người giàu nhất thế giới. Theo Bloomberg, tính đến ngày 3/10/2023, giá trị tài sản ròng của Mark Zuckerberg đã lên tới 109 tỷ USD.