Truyền thống “Tôn sư trọng đạo” là một trong những giá trị được nhiều thế hệ người Việt trân quý. Hằng năm, cứ đến ngày Hiến chương Nhà giáo 20/11, dù ở bất cứ nơi đâu, những người học trò đều sẽ nhớ đến và muốn gửi gắm tình cảm biết ơn tới thầy cô giáo của mình.
Tôn sư trọng đạo là gì?
Trong suốt quá trình dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã hình thành, xây dựng và giữ gìn rất nhiều truyền thống tốt đẹp, trong đó có truyền thống “tôn sư trọng đạo”. Đây là truyền thống đạo đức quý báu góp phần tạo nên bản sắc văn hóa cho dân tộc Việt Nam. “Tôn sư” là thái độ tôn kính, biết ơn thầy cô giáo, những người đã dạy dỗ mình; “Trọng đạo” là coi trọng học vấn, đạo lý và những điều học tập được qua thầy cô. Truyền thống tôn sư trọng đạo thể hiện ở việc rèn luyện đạo đức, chăm học để xứng đáng với sự dạy dỗ của thầy cô, là coi trọng và làm theo những điều đúng đắn mà thầy dạy đã dạy mình.
Tại sao phải biết tôn sư trọng đạo?
Từ xưa đến nay, vai trò của người thầy luôn được đề cao dù ở đâu hay bất kỳ thời đại nào. Thời phong kiến, thầy giáo là những thầy đồ dạy học. Nhiều gia đình gửi gắm con mình theo học và ở luôn bên nhà thầy. Đến năm 1945, khi Nhà nước phát động xóa mù chữ, cả nước mới có 5% dân số được đi học. Số thầy giáo không nhiều, đặc biệt ở các trường công rất ít giáo viên cho nên tình thầy trò rất gần gũi, thiêng liêng.
Thầy cô giáo là người định hướng, dẫn dắt thế hệ trẻ từng bước nắm bắt chân lý thời đại. Nếu không có sự chỉ dạy của thầy cô giáo thì mọi sách vở dù hay đến đâu nếu không có thầy giáo hướng dẫn thì không phát huy hết tác dụng đối với thế hệ trẻ.
Thầy cô giáo là những người đi khai sáng trí tuệ, mở mang tri thức, thắp sáng ngọn lửa tâm hồn cho học sinh Thầy cô giáo còn là những người bồi dưỡng nền tảng đạo đức, nhân cách, nhân phẩm cho mỗi học sinh, hướng học sinh đạt đến các giá trị tốt đẹp của chân, thiện, mỹ, trở thành con người tốt đẹp. Bởi thế, khi ta đến được con đường vinh quang thì hãy luôn ghi nhớ công ơn của thầy cô và đền đáp lại thật xứng đáng. Không chỉ dừng ở việc ta lễ phép, kính trọng thầy cô mà ta cần thực hiện tốt những lời thầy cô dạy, chăm chỉ rèn luyện để trở thành công dân tốt.
Dù phải đứng trước bao nhiêu khó khăn của cuộc sống, những người thầy, người cô vẫn đang ngày đêm lo lắng, nghiền ngẫm để truyền thụ cho học sinh những tri thức quý giá nhất, vậy thì họ rất xứng đáng được mọi người kính trọng và ghi nhớ công ơn.
Từ xưa đến nay, dù ít tuổi hay cao tuổi, thầy cô giáo luôn luôn được kính trọng, tôn quý, vị nể và được ví như: cây thông trên sườn núi, cây quế giữa rừng sâu, thầm lặng tỏa hương dâng hiến trí tuệ, sức lực cho đời. Người xưa thường nói “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, dù chỉ học một chữ hay nửa chữ cũng mang ơn người thầy.
Nghề dạy học được coi là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý, vì sản phẩm đào tạo ra chính là con người. Nhân dân ta trọng đạo chính là trọng cái nghề “trồng người” cao quý đó. Ca dao có câu: “Muốn sang thì bắc cầu kiều Muốn con hay chữ phải yêu kính thầy” . Trong tục ngữ Việt Nam cũng đã dạy: “Không thầy đố mày làm nên”… đủ thấy được lòng trân trọng, kính yêu của nhân dân dành cho người thầy - những “kỹ sư tâm hồn” của mọi thời đại.
Việt Nam ta đã chọn ngày 20-11 hằng năm làm ngày nhà giáo Việt Nam, ngày này cũng là dịp để học sinh bày tỏ tình cảm, tấm lòng của mình cho thầy cô. “Tôn sư trọng đạo” là một truyền thống đạo đức vô cùng tốt đẹp của dân tộc ta, nó còn thể hiện ở việc những người được thế hệ trước truyền nghề dù có đi đến bất kì nơi đâu thì trong sâu thẳm tâm thức của họ đề có sự biết ơn, ghi lòng tạc dạ công lao của các bậc tiền bối - những người sáng lập ra nghề và truyền lại cho họ. Truyền thống quý báu trên cần được quan tâm đặc biệt và để đạt được điều đó thì mỗi người cần chăm chỉ học tập, tu dưỡng đạo đức, luôn sống trọn nghĩa đúng như câu: “Nhất tự vi sư bán tự vi sư”.